Son dönemde sanal şarkıcıları yani bir bilgisayar karakterinin beste yapıp şarkı söylemesini hatta robot ile arkadaşlık yapanları duymayan kalmamıştır. Şimdi Metaverse ile biraz daha ileri gidiyoruz. Özellikle FTX ve Facebook gibi devlerin Metaverse alanında yatırımlar yapacağını duyurmasının ardından insanların Metaverse’in ne olduğuna ve ne gibi projelerin bu alanda yapıldığına olan ilgisi gittikçe arttı. Biz de bu yazımızda Metaverse kelime anlamı olarak nedir ve son kullanıcıya neler vadediyor bunlara değindikten sonra bu alana proje üreten ve bu alanda kullanılan kripto para birimlerine bakacağız. Gerçekten internetin sonraki aşaması mı yoksa koca bir balon mu?
Nedir Bu Metaverse?
Kelime kökenine indiğimizde Meta ve Verse kelimelerinden oluşur. Meta; ötesi anlamında kullanılırken Verse; evren anlamında karşımıza çıkar. Kelimeleri bir araya getirdiğimizde şu tanımlamaların kullanıldığını görürüz:
- Everenin ötesi
- Paralel evren
- Öte evren
- Kurgusal evren
- Yeni internet evreni
Kısa bir tanımla; sanal dünya ile gerçek dünyayı sanal dünyada birleştiren bir ekosistem olduğundan bahsedebiliriz. Başa bir tanıma göre; insanların internet üzerinden erişebilecekleri paylaşılan sanal dünya ortamlarını ifade eder.
Metaverse, kullanıcıların sanal olarak etkileşime girmesini sağlamak için; sosyal medya, çevrimiçi oyunlar, NFT, artırılmış gerçeklik (AR), sanal gerçeklik (VR) ve kripto para birimlerinin özelliklerini birleştiren bir dijital bir gerçeklik platformudur.
Burayı cazip kılan ise, gerçek hayatta ancak hayal edebileceğiniz şeyleri bu sanal dünyada deneyimleme şansına sahip olmanız. Örneğin; eskiden saatlerce oyun oynayan bir kullanıcı bir süre sonra sıkılıp bırakır ve elinde de hiçbir şey olmazdı artık “play to earn” yani “oyna ve kazan” türü modellerle oyuncular oyundaki performanslarına bağlı olarak çeşitli ürün (item) ve NFT’leştirilebilir varlıklarını pazar yerlerinde paraya çevirebilecekler. NFT teknolojisi gereği, ilgili ürünün sahipliği tek kişiye ait olur ve kişi bunun üzerinde dilediği gibi tasarruf edebilir.
Second Life, Minecraft gibi oyunlarda bunların daha önce de yapıldığını iddia edebilirsiniz ancak o gün ortada Blokzincir ve NFT yoktu. Yani sanal evrenler arası iletişim ve sahip olunan varlığın belgelendirilmesi çok ciddi sorundu. Artık Metaverse bu sorunlara da çözüm olacak.
Şu hayal çok da uzak görünmüyor; VR gözlüğünüzü takmış, sanal arkadaşlarınız ile birlikte, sanal bir mekanda toplanıp sohbet etmek, sanal para ile sanal ortamdan ürünler denemek ya da satın almak. Daha da ileri mi gidelim; kendi metaverse evreninizi inşa edip, başka metaverse evrenleri ziyaret etmeye ne dersiniz.
Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’e göre internetten sonraki en büyük yenilik Metaverse olacak ve Facebook bu yıl Metaverse birimi için tam 10 milyar dolar evet yanlış okumadınız 10.000.000.000$ harcayacak.
Metaverse Coinler
Burada sizlere Metaverse alanında kullanılan veya Metaverse üzerinde bir ürün/hizmet sunmayı vadeden kripto para birimlerini açıklamaya çalışacağız. Metaverse ile ilişkili tüm coinlere değinmek yerine en çok duyulan ve yatırımcıların incelenmesi talep ettiği Metaverse coinler üzerinden ilerleyeceğiz.
Axie Infinity (AXS) Coin
Axie Infinity, Vietnamlı oyun geliştiriciler tarafından 2018 yılında tasarlanmış aslında oyuncularının sahipliğini yaptığı ve işlettiği blokzincir ve NFT tabanlı bir ticaret ve savaş oyunudur. Burada oyun içinde kullanılan nesneler çeşitli nadirlik seviyelerine göre ayrılır ve oyuncular dilerlerse bunun ticaretini yapabilirler.
Şu an toplam arzın sadece %23’ü piyasaya sürülmüş ve dolaşımda. Ayrıca bu AXS Coin Binance, Huobi, Coinbase ve FTX gibi neredeyse tüm büyük kripto para borsalarında listelenmiş durumda.
Enjin Coin (ENJ) Coin
2009 yılından beri oyun sektörünün içinde olan firma 2017 yılında büyük firmalarla partnerlik kurarak sadece oyunların içinde kullanılabilen bir kripto para birimi yarattı ve buna ENJ dedi. Bu sayede oyuncular karakter satın alma, oyuncu seviyelerini yükseltme hatta bir oyundan kazanılan ENJ’lerin başka bir oyuna aktarılması gibi çok sayıda imkana sahipler.
Şu an toplam arzın %83’ü piyasada dolaşımda. Yani coinin büyük bölümü dolaşıma çıkmış. Ayrıca FTX dışında neredeyse tüm büyük borsalarda alım ve satıma açılmış durumda. Ülkemizde en çok kullanılan borsalardan Binance hatta Paribu bile ENJ paritesinde işleme izin vermektedir.
Decentraland (MANA) Coin
2017 yılında ICO (İlk Coin Arzı) şeklinde duyurusunu yapmış ve 24 milyon dolarlık yatırım almış MANA kullanıcıların içerik ve uygulamalar oluşturmasına ve bunlardan para kazanmasına olanak tanıyan, Ethereum blokzinciri tarafından desteklenen bir sanal gerçeklik platformu olarak tanımlıyor. Burada kullanıcılar Metaverse evreninde parsel satın alıp bu parsellerini dilediği gibi kullanabiliyorlar.
MANA’da zaman zaman yakım (coin burn) işlemi yapıldığı için dolaşımdaki arz değişkenlik gösterebilmektedir. Bulabileceğiniz borsalar ise; Binance, Binance.Us, Coinbase, Bithumb, Huobi ve Türkiye’den Paribu.
The Sandbox (SAND) Coin
İlk kez 2011 yılında duyurulan SAND kullanıcıların oyun içi tecrübelerini paraya çevirebildikleri, satabildikleri bir blokzincir ve kripto para projesidir. Ethereum ağı tabanlı olan Sandbox, aslında oyuncular için merkezi olmayan sanal bir dünya olarak tanımlanabilir. Bu sanal dünyada her bir kullanıcı kendi ekosistemini oluşturup bunu daha sonra tokenize edebilmektedir.
Toplam arzının henüz %30’u dolaşımda yani coinin çok az bir kısmı piyasaya sürülmüş durumda. Binance, Huobi, Bithumb hatta Uniswap gibi borsalarda bu kripto parayı alıp satmak mümkün. Altcoin çeşitliliğinin rakiplerine göre fazla olduğu Paribu henüz bu coini listelememiş.
Star Atlas (ATLAS) Coin
Kendilerini yeni nesil oyun metaverse’i olarak tanımlıyorlar. Öyle bir oyun ki 2620 yılında geçen fütüristik bir oyun. Rakiplerinin aksine Ethereum ağı üzerinde değil de Solana blokzinciri üzerinde inşa ediliyor ve ilk kez Haziran 2021 yılında FTX sponsorluğunda lansmanı yapıldı. Yani yeni bir proje ama kısa sürede büyük HYPE yaptı. Projede aslında iki token bulunuyor bunlardan biri ATLAS; oyunda kullanılacak bir diğeri ise POLIS; bu da yönetimsel konularda söz hakkı için kullanılacak.
Şu an ATLAS coin arzı sadece %6. Evet toplam arzın sadece çok çok küçük bir bölümü dolaşımda. Bu coin şu an için Binance borsasında listelenmiyor. ATLAS’ı alabileceğiniz borsalar; FTX, Raydium, Gate.Io ve MEXC gibi borsalar.
Pazar hacmi düşük ve Binance , FTX gibi büyük borsalarda henüz listelenmemiş coinleri sadece liste olarak veriyoruz. 10 metaverse/nft coinin tamamını piyasa değeri yani market hacmine göre aşağıdaki listede bulabilirsiniz.
Facebook’un yeni ismini META olarak duyurması sonrasında, sektöre ve sektörün kripto paralarına ilgi oldukça arttı. Binance’da listelenmiş Metaverse coinleri almak için Binance Global üyesi olabilirsiniz. Hala üye olmadıysanız aşağıdaki bağlantıda komisyon indirim avantajlı üyelik linki bulunmaktadır. Kullanabilirsiniz.
Binance %20 + %25 Komisyon İndirimli Üyelik
Son Güncelleme: 29 Ekim 2021 tarihinde Merve Alis tarafından yapılmıştır.