Kripto paraların tarihi süreç içerisinde gelişimini belirli dönüm noktaları belirleyerek açıklamaya çalıştık. Hangi aşamalardan geçerek bugünkü şeklini aldığını adım adım takip edebilirsiniz.
1982
Dr. David Chaum’un 1982 yılında yayınladığı doktora tezi blockchain protokolü için bilinen ilk öneri. 1983’te kriptopara kavramını ilk kez dile getirdi. Bugünkü kriptoparaların atası sayabileceğimiz dijital para projesi olan Digicash aracılığı ile bir banka sizin ne kadar para harcadığınızı bilecek ama bunu nerelere harcadığınızı bilemeyecekti. Proje 10 yıl içinde çöktü.
1996
Barry Downey ve Douglas Jackson, 1996 yılında PayPal’dan iki yıl kadar önce E-Gold şirketini kurdu. Buradaki amaç, kullanıcıların sanal altınları birbirleriyle (gram cinsinden) alması ve bu sanal altının gerçek altın tarafından desteklenmesiydi. Bu proje de 10 yıl içinde çöktü.
1998
Bilgisayar bilimcisi Wei Dai tarafından ortaya çıkarılan B-money, anonim, dağıtılmış elektronik nakit sistemi olmayı hedefliyordu. Bu çalışma ile, günümüz kripto para birimlerinin de yaptığı aynı hizmet ve özelliklerin bir çoğunu sağlamaya çalıştı. Daha sonraki yıllarda Satoshi Nakamoto meşhur “bitcoin white paper” da B-Money’e atıfta bulunacaktı.
Yine aynı yıllarda bilgisayar bilimci Nick Szabo, öncüsü olduğu ve Nakamoto’nun kusursuzlaştırdığı proof-of-work (PoW-iş ispatı) üzerinde çalışılıyordu. Her işlem zaman damgalı ve öncesindeki işlemin bir hash’ini içeriyor, tabii o da kendisinden bir önceki işleminkini. Nick Szabo bit gold olarak bilinen merkeziyetsiz dijital bir para birimi tasarladı ancak hiçbir zaman uygulamaya koyamadı.
2008
Satoshi Nakamoto, “Bitcoin: Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi”başlıklı teknik kılavuzunu (White Paper) yayınladı. Sistem, bankalar ve finansal kurumlar gibi aracılara duyulan ihtiyacı bitirme ihtimali yani merkeziyetsiz bir finansal sistem inşa etmeyi hedefliyordu. Bitcoin hakkında daha fazla bilgi edinmek için Bitcoin Nedir konulu yazımıza göz atabilirsiniz.
2009
İlk Bitcoin bloğu (genesis blok) oluşturuldu. İlk Bitcoin transferi Satoshi Nakamoto ve bilgisayar programcısı Hal Finney arasında 50 btc şeklinde gerçekleşti.
2010
Laszlo Hanyecz isimli bir kişi 2 adet pizza siparişi için 10.000 Bitcoin ödemesi gerçekleştirdi. (Bu gün Bitcoin’in değerine bakınca biraz pahalıya patlamış gibi görünüyor) Bu dünyada yapılan ilk gerçek Bitcoin alışverişi olarak kabul edildi. 22 Mayıs günü her yıl “Bitcoin Pizza Günü” olarak kutlanmaktadır.
2011
Litecoin, Namecoin ve Swiftcoin gibi kripto paralar kullanılmaya başlandı. Bu kipti paralar Bitcoin’e alternatif olarak çıktıkları için “altcoin” olarak da adlandırılmaktadırlar.
2012
İlk Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması (halving) gerçekleşti. Bitcoin blok ödülü 50 BTC’den 25 BTC’ye düştü.
2013
Bitcoin’in piyasa değeri 1 milyar doları geçti. Fiyatı ise 100 doları aştı. Yine aynı yıl ilk Bitcoin ATM’si California’da faaliyete geçti.
2015
Bitcoin’in günümüzdeki rakibi Ethereum “akıllı kontrat” gibi bir yenilik sunarak piyasaya giriş yaptı. Ethereum kripto para üretmek için Bitcoin’den farklı olarak merkezi işlemci (CPU) yani bilgisayarın işlemcisini kullanmak yerine çok daha seri çalışan grafik işlemci (GPU) yani ekran kartını kullanıyor.
2016
İkinci Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması (halving) gerçekleşti. Bitcoin blok ödülü 25 BTC’den 12.5 BTC’ye düştü. Yine aynı yıl bir saldırı girişimi yaşayan Ethereum; Ethereum ve Ethereum Classic olarak çatallandı.
2017
Bitcoin blokzinciri çatallanarak Bitcoin Cash isimli yeni bir kripto para birimi ortaya çıktı. 1 Bitcoin değeri 20.000 doları aştı ve bu tüm zamanların rekoruydu.
2018
Kripto para yatırımcıları için özellikle de fiyatın artmaya devam edeceğini varsayanlar için zor bir yıl oldu. Birçoğu Bitcoin’lerini ellerinden geldiğince sattı ve Bitcoin fiyat tüm yıl istikrarlı bir şekilde düştü.
2020
Coronavirus olarak bilinen COVID-19 salgını, kripto para birimleri de dahil olmak üzere tüm dünyadaki finansal piyasaları etkiledi. Aynı yıl Üçüncü Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması (halving) gerçekleşti. Bitcoin blok ödülü 12.5 BTC’den 6.25 BTC’ye düştü.
2021
Yılın ilk ayları kripto para borsaları ile ilgili haberlerle geçti. Binance piyasa dominansını artırdı Coinbase ise halka arz oldu. Tüm bunlar olurken Bitcoin 63.000 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. (ATH)
Son Güncelleme: 13 Nisan 2021 tarihinde Merve Alis tarafından yapılmıştır.